Nội dung
Thị trường trái phiếu
Là thị trường tài chính nơi những người tham gia có thể phát hành các khoản nợ mới (được gọi là Thị trường sơ cấp) hoặc thực hiện mua và bán các khoản nợ (được gọi là Thị trường thứ cấp). Giao dịch ở dạng trái phiếu.
Trên thế giới thị trường trái phiếu đã có từ rất lâu đời và hiện nay, thị trường trái phiếu chủ yếu do Hoa Kỳ thống lĩnh, chiếm khoảng 39% toàn thị trường thế giới.
Thị trường trái phiếu Việt Nam hình thành từ những năm 1990 và bắt đầu phát triển từ năm 2000. Trong giai đoạn từ 2011 đến nay, thị trường trái phiếu đã phát triển mạnh nhằm đáp ứng yêu cầu huy động vốn của Chính phủ, chính quyền địa phương, các ngân hàng chính sách và doanh nghiệp. Khuôn khổ pháp lý cho hoạt động của thị trường trái phiếu được ban hành đầy đủ, đồng bộ từ cấp Luật, Nghị định đến Thông tư hướng dẫn.
Nếu là một nhà đầu tư chứng khoán, bạn không thể bỏ qua được mối quan hệ và tác động của thị trường trái phiếu lên thị trường cổ phiếu. Trong khuôn khổ bài viết, mối liên hệ này chỉ được xét ở thị trường trái phiếu và cổ phiếu trong cùng một quốc gia, mối liên hệ giữa thị trường trái phiếu và cổ phiếu giữa các quốc gia khác nhau thường phức tạp hơn rất nhiều.
Trong điều kiện bình thường, giá cổ phiếu và giá trái phiếu thường dịch chuyển cùng chiều
Cổ phiếu và trái phiếu cùng là loại hình đầu tư phi vật chất, trong điều kiện bình thường, nhà đầu tư thường có xu hướng phân bổ tài sản một cách cân bằng giữa hai kênh đầu tư này.
Trái lại, giá cả hàng hóa (dầu, cà phê, lương thực, cao su ….) thường có diễn biến trái chiều với giá trái phiếu và giá cổ phiếu, vì nguồn vốn đầu tư thường có xu hướng dịch chuyển qua lại giữa kênh đầu tư vật chất và phi vật chất.
Lợi suất trái phiếu thường có diễn biến trái chiều với giá cổ phiếu
Không giống như giá trái phiếu, lợi suất trái phiếu thường ngược với diễn biến của thị trường cổ phiếu. Điều này được giải thích bởi hai nguyên nhân:
- Khi lợi suất trái phiếu tăng, nhà đầu tư thường tìm đến kênh trái phiếu với lợi suất cao và rủi ro thấp hơn so với đầu tư vào kênh cổ phiếu thương được xem là có rủi ro cao hơn.
- Lợi suất trái phiếu tăng thường báo hiệu môi trường tiền rẻ kết thúc hoặc lạm phát bắt đầu tăng, lúc này nhà đầu tư cũng thường chọn những kênh trú ẩn an toàn hơn là đầu tư vào thị trường cổ phiếu thường chịu tổn thương mạnh khi lạm phát tăng cao.
Lợi suất trái phiếu tăng gây tổn thương cho các doanh nghiệp
Như chúng ta đã biết, kênh trái phiếu là kênh huy động vốn quan trọng của nhiều doanh nghiệp. Khi lợi suất trái phiếu tăng, các doanh nghiệp sẽ phải trả chi phí lãi vay cao hơn khiến lợi nhuận ròng teo tóp.
Lợi nhuận giảm sút sẽ khiến định giá của các doanh nghiệp kém hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư qua đó gián tiếp khiến giá cổ phiếu sụt giảm.
Trên đây là một vài mối liên hệ cơ bản nhất giữa thị trường trái phiếu và thị trường cổ phiếu Tất nhiên trong giới hạn bài viết chưa thể nói hết những diễn biến cụ thể của các thị trường trước những tác động khác nhau của thị trường tài chính. Nhà đầu tư chứng khoán cần tìm hiểu sâu hơn về những mối liên hệ này để ra quyết định tốt nhất cho danh mục.