Sau hơn 3 năm kể từ tháng 4/2022, VnIndex một lần nữa tiến vào vùng đỉnh lịch sử quanh mốc 1.530 điểm. Thậm chí, nếu tính theo giá đóng cửa, phiên ngày 25/07/2025 đã thiết lập mức cao nhất mọi thời đại của chỉ số này.
Nếu là tôi của 3 năm trước, có lẽ giờ này tôi đang bực bội tự hỏi: Tại sao những cổ phiếu tốt, nền tảng tài chính vững vàng, triển vọng kinh doanh rõ ràng lại tăng giá chậm hơn nhiều so với những cổ phiếu nhỏ, hoạt động kinh doanh bấp bênh, thậm chí bị gán mác “hàng rác”. Nhưng hiện tại, sau khi đã tích lũy thêm một chút kinh nghiệm, tôi nhận ra rằng có những câu hỏi… không cần thiết phải trả lời. Hoặc ít nhất, không nên dành quá nhiều thời gian cho chúng.
Nói đến đây hẳn nhiều người sẽ nghĩ ngay câu trả lời cho việc nhiều cổ phiếu tăng giá đương nhiên là do “đội lái”, “có người thao túng” hay “sự tác động của nhà điều hành”. Tôi không phủ nhận quan điểm này, nhưng nếu chúng ta luôn chọn cách lý giải mọi biến động bằng các thuyết âm mưu, sớm muộn gì niềm tin với thị trường cũng cạn kiệt. Mà không có niềm tin, bạn sẽ không thể kiếm được tiền ở nơi này.
Quay trở lại với câu chuyện ở trên, tôi muốn đưa ra một góc nhìn khác về thị trường, hy vọng sẽ giúp bạn cảm thấy nhẹ nhàng hơn trước mỗi quyết định đầu tư. Hãy tưởng tượng đầu tư giống như chơi poker, ở đó việc thắng thua chỉ mang tính xác suất. Người chơi có tư duy tốt và nhiều kinh nghiệm sẽ có xác suất thắng cao hơn, nhưng không ai đảm bảo chiến thắng tuyệt đối. Dù chỉ là 1% xác suất thua, nếu rơi đúng vào bạn, thì đơn giản là… bạn chưa gặp may.
Tuy nhiên, đầu tư khác poker ở một điểm cốt lõi và tích cực hơn: Trong poker, đối thủ thắng thì bạn thua, thậm chí mất trắng. Còn trong đầu tư, việc cổ phiếu khác tăng trần 10 phiên liên tiếp không làm bạn nghèo đi. Tài khoản của bạn chỉ giảm khi chính cổ phiếu bạn đang nắm giữ giảm giá. Nghĩa là: người khác thắng không có nghĩa là bạn thua.
Cuối cùng, hãy nhớ rằng việc suy nghĩ trước về các kịch bản có thể xảy ra và đưa ra quyết định dựa trên xác suất không có nghĩa là bạn sẽ luôn đúng, nhưng điều đó cũng không khiến bạn sai nếu kết quả không như kỳ vọng. Thị trường không vận hành theo cảm xúc cá nhân hay kỳ vọng chủ quan của bất kỳ ai. Điều duy nhất bạn có thể kiểm soát là cách phản ứng và quản lý rủi ro. Chỉ cần đảm bảo rằng bạn không để mất tiền một cách không cần thiết thế là đủ để bạn tồn tại lâu dài trên thị trường cho đến khi cơ hội thực sự đên với bạn.
