Kết thúc phiên hôm nay, VN-Index đóng cửa tại 1.688 điểm, mức cao nhất từ trước tới nay. Với nhịp tăng hiện tại, việc chỉ số tiến tới vùng 1.800 trước dịp Quốc khánh ngày 2 tháng 9 sẽ không còn là điều quá bất ngờ. Nhìn vào con số, đây quả thực giống như một “bữa tiệc lớn” cho thị trường. Tuy nhiên, nếu nhìn kỹ hơn, bức tranh lại không hẳn màu hồng: Từ đầu tháng 5 đến nay, chỉ số Vnindex đã tăng khoảng 35%, nhưng số lượng cổ phiếu có mức tăng tương đồng mới chỉ chiếm chưa đến 30% toàn bộ cổ sàn Hose.
Rõ ràng, với nhiều nhà đầu tư, việc chứng kiến cổ phiếu mình nắm giữ đứng im trong khi chỉ số chung bứt phá không phải cảm giác dễ chịu. Nhưng dưới góc nhìn của tôi, người đã có nhiều năm lăn lộn trên thị trường, cổ phiếu thường có xu hướng “đi xuống cùng chỉ số” dễ dàng hơn là “đi lên cùng chỉ số”. Lý do rất đơn giản: Tâm lý. Khi thị trường chung giảm, nỗi sợ bao trùm, bên mua dễ dàng chọn đứng ngoài, còn bên bán thì tiếp tục xả hàng, khiến giá giảm càng thêm rõ rệt. Ngược lại, khi thị trường đi lên, dù lực cầu có hứng khởi đến đâu thì luôn tồn tại một lượng nhà đầu tư sẵn sàng bán ra, chốt lời, thoát hàng hay đơn giản là muốn giảm rủi ro và điều đó khiến đà tăng trở nên nặng nề hơn nhiều. Chỉ khi có sự điều tiết và dẫn dắt của “cá mập” thì xu hướng tăng mới trở nên dễ dàng. Và ở giai đoạn hiện tại, có vẻ như sự đồng thuận ấy lại đang thiếu vắng ở phần lớn cổ phiếu.
Thuở nhỏ, cha tôi thường dặn rằng: “Nếu hàng xóm có tiệc mà mình không được mời, thì tốt nhất đừng bước vào nhà họ”. Đó là phép lịch sự mà hầu hết gia đình Việt đều dạy con cái. Lời dặn ấy bất chợt vang lên trong đầu tôi lúc này, khi nhìn vào thị trường. VN-Index có thể vẫn tiếp tục mở tiệc, nhưng rõ ràng không phải ai cũng có vé mời. Chờ đợi cơ hội để được bước vào hay kiên quyết đứng ngoài, đó là lựa chọn cá nhân của mỗi nhà đầu tư. Chỉ hy vọng rằng khi bữa tiệc đã tàn, chúng ta không phải là người cuối cùng còn ngồi lại trong căn phòng trống.
**Thông tin thêm**
Khi nào Fed có thể cắt giảm lãi suất tiếp theo?
Trước những thay đổi gần đây trong Hội đồng Thống đốc, J.P. Morgan Global Research hiện dự báo đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo sẽ diễn ra vào tháng 9.
Một người ủng hộ nới lỏng chính sách như Miran có thể tạo ra bước ngoặt cho quyết định này. “Trong lịch sử, một số thống đốc mới hoặc chủ tịch Fed mới đôi khi đã chọn không bỏ phiếu tại cuộc họp FOMC đầu tiên của họ. Chúng tôi nghi ngờ điều này sẽ không xảy ra lần này. Trong trường hợp Miran được xác nhận làm thống đốc kịp trước cuộc họp tới, điều đó có thể dẫn tới ba phiếu bất đồng ủng hộ việc cắt giảm,” Michael Feroli, Kinh tế trưởng Hoa Kỳ tại J.P. Morgan, cho biết. “Đối với Chủ tịch Fed Jerome Powell, việc quản trị rủi ro tại cuộc họp tới có thể vượt ra ngoài việc cân bằng giữa rủi ro việc làm và lạm phát. Chúng tôi hiện cho rằng con đường ít kháng cự nhất là đưa sớm đợt cắt giảm 25 điểm cơ bản (bp) vào cuộc họp tháng 9.”
Sau đó, Fed được kỳ vọng sẽ thực hiện thêm ba lần cắt giảm 25 bp tại các cuộc họp tiếp theo trước khi tạm dừng vô thời hạn. Điều này sẽ đưa lãi suất mục tiêu về khoảng 3,25–3,5% vào cuối quý I/2026.
Điều kiện kinh tế có ủng hộ việc cắt giảm lãi suất?
Dĩ nhiên, sức khỏe của thị trường lao động và nền kinh tế rộng lớn hơn vẫn sẽ là yếu tố then chốt trong quyết định của Fed. Hiện tại, tốc độ tuyển dụng chậm lại được ghi nhận trong báo cáo việc làm tháng 7 có thể là tín hiệu cho một đợt cắt giảm sắp tới.
“Nếu thị trường lao động vẫn vững, chúng tôi kỳ vọng các thành viên FOMC sẽ muốn chờ xem tác động của thuế quan đối với lạm phát, dù cuối cùng có khả năng chúng chỉ là cú sốc giá một lần. Tuy nhiên, sự suy yếu trong tăng trưởng việc làm là đủ lớn để FOMC có thể lập luận rằng họ cần quản trị rủi ro suy giảm bằng cách cắt giảm lãi suất,” Feroli nhấn mạnh.
Tình trạng xấu đi của thị trường lao động cũng có thể quyết định quy mô của lần cắt giảm tới. “Tại cuộc họp FOMC gần nhất, Powell đã diễn giải rủi ro lao động trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp. Nếu đơn giản hóa thành một tiêu chí duy nhất, tỷ lệ 4,4% trở lên có thể dẫn đến một đợt cắt giảm lớn hơn, trong khi tỷ lệ 4,1% hoặc thấp hơn có thể khiến xuất hiện vài phiếu bất đồng do lo ngại ‘toàn dụng lao động và lạm phát trên mục tiêu’,” Feroli nói thêm.
Những lo ngại về lạm phát vẫn tồn tại
Tuy nhiên, lo ngại về lạm phát vẫn còn, gợi ý khả năng FOMC sẽ có một quyết định chia rẽ tại cuộc họp tháng 9. “Không phải chưa từng có trường hợp Fed nới lỏng khi chứng khoán ở mức hoặc gần mức cao lịch sử. Nhưng hiếm hơn nhiều khi chứng khoán ở đỉnh trong khi lạm phát lại trên mục tiêu và có dấu hiệu tăng trở lại. Do đó, một đợt nới lỏng tại cuộc họp tới khó có thể nhận được sự đồng thuận rộng rãi trong Ủy ban,” Feroli kết luận.
(Theo J.P. Morgan Global Research)
